Jaarthema: Sterrenkunde

Ik weet niets met zekerheid, maar de aanblik van sterren doet mij dromen.

Vincent van Gogh

Look up at the stars and not down at your feet. Try to make sense of what you see, and wonder about what makes the universe exist. Be curious.

Stephen Hawking

Amicae amicique,

Afgelopen jaar mochten we het jaarthema ‘Criminaliteit’ behandelen. We hebben mogen genieten van lezingen over spannende onderwerpen als drillrap en van bijzondere lectoren met ervaring in het veld. Komend jaar mogen we onze hersen over een heel ander onderwerp laten denken, namelijk sterrenkunde. Een onderwerp waar vrijwel niemand ervaring mee heeft en wat van ons vraagt om op een hele andere manier naar de wereld om ons heen te kijken dan we gewend zijn. Tegelijkertijd is het een inspirerend onderwerp. Grootheden zoals Vincent van Gogh en Stephen Hawking lieten zich inspireren door de sterren en dat mogen ook wij doen. Daarbij mogen we vragen stellen over onze eigen plek in het universum.

De lezingenreeks wordt afgetrapt met een algemene introductie door prof. dr. Schaye. Hij gaat ons de basis van de sterrenkunde uitleggen. Wat is bijvoorbeeld een sterrenstelsel of een lichtjaar? Wat weten we wel en wat weten we niet over het ontstaan van ons heelal en wat voor implicaties heeft dat? Prof. dr. Schaye is hoogleraar Vorming van sterrenstelsels.

De tweede avond zal gaan over zwarte gaten. Zwarte gaten zijn misschien wel de meest tot de verbeelding sprekende onderdelen van ons heelal. Het zijn de delen van ons heelal waar de zwaartekracht zo sterk is dat zelfs licht niet kan ontsnappen. Daardoor weten we niet wat zich in zwarte gaten afspeelt en kunnen we zwarte gaten ook niet zien. Maar hoe gevaarlijk zijn zwarte gaten precies? Wat gebeurt er als je in zo’n gat valt? En als we zwarte gaten niet kunnen zien, hoe weten we dan dat ze bestaan? Deze lezing zal gehouden worden door prof. dr. Wijers, hoogleraar hoogenergetische astrofysica.

De derde avond zal gaan over ruimtevaart. Deze avond zal er ingegaan worden op de wens van de mens om naar de ruimte te gaan. Wat is daar eigenlijk het nut van? En wat kunnen we van de toekomst verwachten op dit gebied? En wat komt er eigenlijk allemaal kijken bij een ruimtemissie? De lector voor deze lezing is dhr. Joost Carpay, plaatsvervangend directeur van het NSO.

De laatste avond in de reeks zal gaan over buitenaards leven. Want wat moeten we ons daarbij voorstellen? Is buitenaards leven een mogelijkheid of misschien zelfs een waarschijnlijkheid? En hebben we het dan over intelligent leven of simpele eencellige wezens? Wat betekent het voor ons mens-zijn als we ooit buitenaards leven vinden? Prof. Dr. Ignas Snellen zal ons meenemen in dit onderwerp. Hij is hoogleraar observationele astrofysica.

Als programcie 2022/2023 kijken we uit naar het komende jaar en hopen we aan het einde van deze lezingenreeks meer te snappen van de wereld boven ons hoofd. Op naar de sterren en daar voorbij!