Een academische speeltuin

Een student is – net als de hoogleraar – een normaal menselijk wezen, met dezelfde onhebbelijkheden en hebbelijkheden als ieder ander. Er is slechts één verschil: een student wordt erin getraind zijn/haar hersenen voortdurend te pijnigen door achter elke bewering een vraagteken te zetten. Deze kritische habitus – iets geheel anders dan betweterigheid – maakt een student – en in de jetstream daarvan elke academicus – tot een waardevol – vaak zelfs noodzakelijk – ingrediënt van een complexe  kennis samenleving. Dankzij een kritische instelling is een academicus (student of afgestudeerde) meer dan wie ook in staat nieuwe wegen te bewandelen en nieuwe ontdekkingen te doen.

Maar elke kritische houding vergt een verstandige inkadering alsmede een gezonde relativering. Anders wordt een academicus een slaaf van een dictatuur die ‘kennis’ of ‘wetenschap’ heet. Een studentenvereniging dient ervoor dit noodzakelijke proces van ‘menswording’ te faciliteren, door middel van studie, humor en verdieping van geest. Natuurlijk kost een studentenvereniging tijd en geld (een schaars goed in barre tijden), maar een lidmaatschap is een noodzakelijke voorwaarde  om op te groeien tot een waardevolle burger en gerespecteerde partner in de samenleving. Een studentenvereniging is een speeltuin voor slimme mensen die later veel meer aankunnen.

Mijn eigen ervaring na vele jaren in het wetenschapsklimaat vertoefd te hebben, is dat mensen met een gezonde dosis zelfkritiek het in hun latere carrière meestal veel beter doen, omdat ze in staat zijn tot meer uitgebalanceerde en originele standpunten. Dat nog  afgezien van het feit dat contacten opgedaan in het studentenleven in het latere leven zeer waardevol kunnen zijn.

Mijn stellige overtuiging is dan ook dat een intensief studentenleven geen kostenpost hoeft te zijn, maar eerder een verantwoorde investering leidend tot een ‘gezonde geest in een gezond lichaam’ .